Arbouw heeft een online hulpmiddel ontwikkeld om valgevaar bij werken op hoogte te voorkomen.

Met behulp van dit instrument kunnen werkvoorbereiders en uitvoerders al in de voorbereidingsfase bepalen:

- welk arbeidsmiddel het meest geschikt is om als veilige werkplek op hoogte te dienen,

- hoe een bestaande werkplek op hoogte kan worden beveiligd tegen valgevaar.

M.b.v. het instrument wordt de gebruiker via keuzes automatisch naar de geschikte oplossingen geloodst om een veilige werkplek te creëren. Het instrument gaat uit van 2 mogelijkheden: er is een werkvloer of niet.

Met werkvloer geeft het instrument op basis van het werkgebied aan hoe dit gebied het best beveiligd kan worden tegen valgevaar. Zonder werkvloer geeft het instrument aan welk arbeidsmiddel het beste kan worden ingezet voor een veilige werkplek op hoogte.

Website: www.werkveiligophoogte.nl

Bron: Tijdschrift Arbo 11-2007

---

Werk stratenmakers vaak ongezond - 16-11-2007

Stratenmakers werken te vaak op een onnodig ongezonde of gevaarlijke manier. Bij controles van de Arbeidsinspectie blijkt in de helft van de gevallen iets mis te zijn. Stratenmakers tillen te zwaar, ademen kankerverwekkend kwartsstof in of lopen risico aangereden te worden door langskomend verkeer.

De Arbeidsinspectie controleerde vorig jaar ruim 380 locaties waar stratenmakers aan het werk waren. Bijna 240 keer eisten de inspecteurs verbeteringen, bijvoorbeeld omdat de stratenmakers zwaarder tilden dan mag (25 kilo). Twaalf keer werd het werk stilgelegd, omdat er acuut gevaar was voor de gezondheid. Dit gebeurde bijvoorbeeld waar stratenmakers niet of te weinig beschermd waren tegen langsrazend verkeer of waar ze trottoirbanden of natuursteentegels doorzaagden zonder bescherming tegen kwartsstof. Inademen daarvan kan leiden tot longkanker of andere longaandoeningen.

De Arbeidsinspectie stelt vast dat er nog weinig gebruik gemaakt wordt van de mogelijkheid om bestratingswerk machinaal uit te voeren. Vaak komt dat doordat gemeenten, die opdrachtgever zijn, eisen dat het werk met de hand wordt gedaan. Ze denken ten onrechte dat machinaal bestraten duur is en de kwaliteit onder de maat. Bij grote oppervlakten is dit juist een goede en betaalbare manier om straten aan te leggen, die bovendien veel gezonder is voor de werknemers.

De Arbeidsinspectie heeft van veertig gemeenten die in het bestek voorschrijven dat het werk met de hand gedaan moet worden, geëist dat ze hiermee ophouden. De gemeente draagt als opdrachtgever namelijk ook een zekere verantwoordelijkheid voor een veilige en gezonde uitvoering van de werkzaamheden. De Arbeidsinspectie wil daarom dat gemeenten al in het ontwerpstadium rekening te houden met de mogelijkheden van machinaal bestraten en de mogelijkheid om zo te werken ook in het bestek aangeven.

De Arbeidsinspectie heeft aan alle bestratingsbedrijven en opdrachtgevers (gemeenten) de brochure "De fysieke belasting bij stratenmakers"gestuurd waarin staat wat de belangrijkste risico's zijn voor het werk van stratenmakers en in welke richting de oplossingen gezocht kunnen worden. Op basis daarvan maakt de branche nu een zogenoemde arbocatalogus. Die beschrijft onder meer de middelen om de risico's voor de stratenmakers weg te nemen of tot een aanvaardbaar niveau terug te brengen. De Arbeidsinspectie wil vooral stimuleren dat de technieken om machinaal te bestraten, die volop in ontwikkeling zijn, in de praktijk toegepast worden. Vanaf mei volgend jaar komen er nieuwe inspecties.

Bron: Ministerie van SZW, 13-11-2007

---

Veiligheid heftrucks, kranen en machines vaak niet in orde - 09-11-2007

Het is vaak slecht gesteld met de veiligheid van heftrucks, kranen en machines. In bijna de helft van de bedrijven in de transportsector die de Arbeidsinspectie heeft bezocht, is iets mis. De apparaten zijn slecht onderhouden, een Nederlandse gebruiksaanwijzing ontbreekt of goederen worden onveilig opgeslagen in onstabiele magazijnstellingen. In vergelijking met eerdere inspecties in 2004 en 2005 is de situatie niet veel verbeterd.

Jaarlijks vallen vijf dodelijke slachtoffers bij ongelukken met heftrucks en moeten zo'n 200 mensen met verwondingen naar het ziekenhuis. Daarom bekeek de Arbeidsinspectie van april 2006 tot en met maart 2007 bij ruim vijfhonderd bedrijven hoe de veiligheid van kranen, heftrucks en machines is geregeld. De meeste inspecties vonden plaats bij laad-, los- en overslagbedrijven, bij expediteurs en bij verhuurders van materieel.

Maar liefst 22 keer heeft de Arbeidsinspectie het werk stilgelegd. Dit gebeurt alleen als er direct gevaar is. In totaal constateerde de inspectie 521 overtredingen. Behalve slecht onderhouden apparaten en onveilige werkomgevingen gaat het om ontbrekende gebruiksaanwijzingen, valgevaar (onbeveiligde magazijnstellages en bordessen) en blootstelling aan gevaarlijke stoffen, zoals dieselmotorenemissie. Apparaten die door diesel worden aangedreven stoten namelijk kankerverwekkende stoffen uit. Werknemers worden daartegen onvoldoende beschermd. Verder weten de bedrijven vaak niet precies wat de risico's zijn voor de werknemers of nemen ze geen of onvoldoende maatregelen om deze aan te pakken.

De inspecties laten zien dat bedrijven vaak niet op de hoogte zijn van de regels rond trillingen. De gebruiksaanwijzing van heftrucks vermeldt in vier van de vijf gevallen niet aan welke trillingen de gebruiker blootstaat. Waar dat wel het geval is, kan langdurig gebruik - bijvoorbeeld door fulltime heftruckchauffeurs - in de helft van de gevallen leiden tot onaanvaardbaar hoge blootstelling. Dat kan leiden tot rugklachten, hernia en aantasting van de wervelkolom. Werknemers krijgen onvoldoende voorlichting over deze gezondheidsrisico's.

De Arbeidsinspectie houdt de komende tijd de vinger aan de pols, bijvoorbeeld door regelmatig overleg te organiseren met de brancheorganisaties. Uiteindelijk zijn de bedrijven zelf verantwoordelijk voor veilige en gezonde werkomstandigheden. De brancheorganisaties kunnen dit stimuleren door informatie te geven, oplossingen voor te stellen of door bijvoorbeeld een keurmerk in te stellen. De Arbeidsinspectie bespreekt met de branche welke maatregelen genomen worden en voert waar nodig opnieuw controles uit.

Bron: Ministerie van SZW, 07-11-2007

---

Kabinet neemt maatregelen om verplichte ziekmelding te verbeteren - 09-11-2007

Het kabinet neemt maatregelen om het ziekmelden van werknemers te verbeteren en administratieve lasten te verminderen. Werkgevers hoeven hun zieke werknemer straks pas in de 42ste week ziek te melden bij het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV); nu moet dat al in de 13de week. Dit leidt ertoe dat werkgevers minder vaak een werknemer ziek hoeven te melden. Ook heeft het UWV hierdoor minder uitvoeringskosten en sluiten het tijdstip van ziekmelden en voorlichting door het UWV over reïntegratie beter op elkaar aan. Verder vervalt de verplichte hersteldmelding.

Het UWV stuurt de werkgever en werknemer nu in de 42ste week een brief als de werknemer niet beter is gemeld. Deze zogenoemde 'alerteringsbrief' wijst partijen op de verplichte evaluatie van de reïntegratie inspanningen in het eerste ziektejaar en de mogelijkheden voor reïntegratie. In de nieuwe situatie stuurt het UWV deze brief in de 44ste week naar de werkgever en werknemer. Hierdoor wordt het proces van ziekmelden verbeterd omdat het tijdstip van de verplichte ziekmelding en de alerteringsbrief van het UWV beter op elkaar aansluiten. In de huidige praktijk komt het vaak voor dat werkgevers hun werknemers wel ziek melden, maar vervolgens niet meer beter melden. Hierdoor verstuurt het UWV vaak onnodig alerteringsbrieven aan werknemers die alweer beter zijn.

Het afschaffen van de verplichte hersteldmelding zorgt ook voor minder administratieve lasten bij werkgevers. Werkgevers die hun zieke werknemer te laat aanmelden bij het UWV krijgen straks een boete van maximaal 455 euro per werknemer. Nu moeten werkgevers - na twee jaar ziekte - 70 procent van het loon doorbetalen voor de periode dat zij te laat zijn met ziekmelden. Verder wordt de zogenoemde WIA-kennisgeving vereenvoudigd. Het UWV stuurt deze kennisgeving in de 20ste ziektemaand aan werknemers om hen te wijzen op de mogelijkheid een WIA-uitkering aan te vragen.

Bron: Ministerie van SZW, 02-11-2007

Controle op veilig en gezond werken door kappers - 09-11-2007

De Arbeidsinspectie controleert tot februari 2008 bij ruim duizend kappers of werknemers voldoende worden beschermd tegen lichamelijke overbelasting en chemische stoffen. De inspecteurs willen vooral weten of werknemers met de juiste materialen werken, zoals in hoogte verstelbare stoelen of scharen met betere ondersteuning voor vingers. Die zijn in steeds meer bedrijven wel aanwezig, maar worden niet altijd gebruikt door de werknemers.

Met de controles wil de Arbeidsinspectie de kappersbranche aanzetten tot meer maatregelen om RSI klachten en rugklachten te voorkomen. Ruim een derde van de werknemers had daar vorig jaar last van door te werken in slechte, gebogen houdingen of steeds dezelfde knipbewegingen te maken. Een vijfde van de kappers heeft een vorm van huideczeem. Huidallergieën en irritaties aan luchtwegen zijn belangrijke veroorzakers van ziekteverzuim onder kappers. Datzelfde geldt voor klachten aan armen, polsen, nek, schouders en rug.

Het onderzoek besteedt speciaal aandacht aan de kappersopleidingen. Toekomstige werknemers leren hier het belang van hulpmiddelen, een gezonde werkhouding en minder belastende kniptechnieken. Ook is er aandacht voor black hair-kappers: specialisten in het knippen en behandelen van kroeshaar. Zij gebruiken verhoudingsgewijs veel ongezonde haarcosmetica, zoals sterke ontkroesers, hairstraighteners of verf. Verder lopen kinderkappers meer kans op lichamelijke overbelasting. Ze staan vaak in slechte en ongezonde houdingen omdat veel kinderstoelen de vorm hebben van een speelobject en daarom niet ergonomisch verantwoord zijn.

De branche heeft zelf beleidsregels voor gezond werken in de kappersbranche geformuleerd. Die bevatten afspraken over het gebruik van hulpmiddelen en maatregelen om uitval als gevolg van ziekte terug te dringen. Voorbeelden daarvan zijn: toepassen van betere kniptechnieken, gebruik van goede pompstoelen, vermijden van slechte haarlak en vaker dragen van beschermende handschoenen. De Arbeidsinspectie heeft met de volgende speciale brochure de hele branche hierover geïnformeerd: "Arbeidsrisico's in de kappersbranche".

Bron: Ministerie van SZW, 29-10-2007

Open grenzen houden werkgevers niet af van in dienst nemen illegalen - 07-11-2007

Het financiële motief blijft voor een werkgever de belangrijkste reden om een illegale werknemer in te zetten. Illegalen zijn goedkoop en werken harder. De kans bestaat dat werkgevers illegale werknemers in dienst zullen blijven nemen, ook al gaan de grenzen voor werknemers uit andere landen (verder) open. Controle op illegale werknemers en het uitdelen van boetes blijft daarom belangrijk.

Het onderzoek van Regioplan Beleidsonderzoek in opdracht van het ministerie dateert uit 2006 voordat de grenzen opengingen voor werknemers uit verschillende landen in Midden- en Oost-Europa. Werkgevers moesten toen voor die werknemers uit onder meer Polen nog een tewerkstellingsvergunning (twv) aanvragen. Sinds 1 mei 2007 is er vrij werknemersverkeer voor inwoners uit deze landen. Meer dan 7000 werkgevers hebben aan het onderzoek meegedaan. De centrale vraag was waarom werkgevers wel of niet de Wet arbeid en vreemdeling zouden overtreden. Het onderzoek geeft vooral weer wat werkgevers denken en niet (altijd) wat ze werkelijk doen.

Werkgevers schakelen ook illegale werknemers in omdat zij naar eigen zeggen moeilijk op een legale manier aan personeel kunnen komen. Het aanvragen van een tewerkstellingsvergunning is nauwelijks een reden om de wet te overtreden.

Ongeveer driekwart van de respondenten verwacht dat wanneer de overheid niet zou handhaven bijna alle werkgevers met buitenlandse werknemers zouden werken zonder een tewerkstellingsvergunning aan te vragen. Een op de drie werkgevers denkt wel dat de kans op een boete mee weegt bij het al dan niet inschakelen van illegalen. Dit geeft aan dat controle van de Arbeidsinspectie en het uitdelen van boetes belangrijk zijn. De Arbeidsinspectie is de afgelopen jaren flink uitgebreid. De maximale boete voor werkgevers is in 2005 flink verhoogd en bedraagt nu € 8.000 per illegale werknemer.

Uit het onderzoek blijkt verder dat de kennis bij werkgevers over de Wav erg uiteen loopt. Daarom start het ministerie, samen met het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI) en de Arbeidsinspectie een voorlichtingscampagne.

In dit onderzoek is ook gekeken hoe vaak werkgevers illegale werknemers in dienst nemen. Een grove schatting komt uit op 9 procent van het aantal werkgevers; in 2004 zou dit 11 procent zijn.

Bron: Ministerie van SZW, 19-10-2007

Arbeidsinspectie controleert veiligheid afvalverwerking - 07-11-2007

De komende maanden onderzoekt de Arbeidsinspectie de veiligheid en gezondheid van de werknemers in afvalverwerkende bedrijven. Daar gebeuren naar verhouding namelijk veel ernstige ongelukken waarbij werknemers zijn betrokken. De inspecteurs kijken onder meer naar valgevaar, het risico op aanrijdingen met shovels en vrachtwagens, de veiligheid van machines en de bescherming tegen lawaai en gevaarlijke stoffen.

Stortplaatsen, verbrandingsinstallaties en composteerbedrijven kunnen een bezoek verwachten van de Arbeidsinspectie. De afgelopen vijf jaar heeft de Arbeidsinspectie veertig meldingen gekregen van ernstige ongevallen. Vaak hielden de slachtoffers er blijvend letsel aan over. In de top vier van risico's staan: vallen van trappen, containers en daken van afvalverwerkingsinstallaties, beknelling tussen containers, persinstallaties en transportbanden, gewond raken door vallend afval of door aanrijdingen met shovels, kranen en vrachtwagens.

Behalve naar de veiligheid van de werkplek controleren de inspecteurs de bescherming van werknemers tegen micro-organismen die worden gebruikt bij het omzetten van gft-afval in compost en tegen de uitlaatgassen van dieselmotoren (die zijn kankerverwekkend). Ook langdurige blootstelling aan lawaai is een inspectieonderwerp.

Bron: Ministerie van SZW, 21-09-2007

Arbeidsinspectie controleert arbeidsomstandigheden gehandicaptenzorg - 07-11-2007

De Arbeidsinspectie controleert de komende maanden of werknemers in de gehandicaptenzorg veilig en gezond werken. Vooral door verkeerd of te zwaar te tillen zijn zij soms langdurig uitgeschakeld. Tot het eind van het jaar bezoeken de inspecteurs meer dan 170 instellingen.

De controles op ruim 500 locaties zijn een vervolg op een inspectie uit 2004. Toen bleek dat vooral de aanpak van lichamelijk zwaar werk achterbleef. Het gevolg was dat werknemers soms lange tijd thuiszaten met vooral klachten aan rug, armen of schouders. Inmiddels zijn allerlei hulpmiddelen ontwikkeld om patiënten bijvoorbeeld makkelijker uit bed te tillen. De Arbeidsinspectie wil nu kijken of deze hulpmiddelen overal aanwezig zijn en op de juiste manier worden gebruikt.

De inspecteurs controleren verder of werknemers voldoende bescherming hebben tegen besmetting met ernstige infectieziektes als HIV en hepatitis. Dit risico lopen ze vooral bij bloed afnemen, injecties geven en wondverzorging van onrustige of angstige cliënten. Daarnaast is de bescherming van werknemers tegen lichamelijke en psychische agressie en geweld van cliënten en patiënten een belangrijk onderwerp. Ze bekijken ook of instellingen goed zijn voorbereid op noodsituaties, zoals brand. Goede instructies en maatregelen zijn hierbij belangrijk, vooral omdat het gaat om kwetsbare mensen die vaak aan bed gekluisterd zijn.

Ook controleert de Arbeidsinspectie of de zogeheten arbobrochure leidt tot verbeteringen in de werkomstandigheden. Deze brochure is onlangs verspreid onder alle instellingen voor gehandicaptenzorg en geeft informatie over de belangrijkste veiligheids- en gezondheidsrisico's in de branche. Op basis daarvan kunnen instellingen dan zelf maatregelen nemen.

Bron: Ministerie van SZW, 17-09-2007

Nieuwe VCA - 26-09-2007

Begin 2008 zal een nieuwe versie van de VCA worden uitgebracht (versie 2008/05)

Momenteel wordt volop gewerkt aan de inhoud en opzet van de nieuwe VCA. De doelstelling van de nieuwe norm is om een de onduidelijkheden in de huidige norm op temlossen. Onder andere de problemen die ZZP'ers ondervinden op projecten waar VCA-certificatie een eis is.

Bron: SSVV - VCA Actueel 2007 nr. 1 - september 2007

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen - 26-09-2007

Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) wordt steeds meer een aanbestedings- en selectie-eis. Zo zal vanaf 2010 de rijksoverheid allen nog maar producten en diensten afnemen bij bedrijven en andere organisaties die aantoonbaar maatschappelijk verantwoord (of: duurzaam) ondernemen.

Om organisaties te ondersteunen bij het geven van invulling van MVO zal de internationale norm ISO 26000 verschijnen. In deze norm komen fundamentele principes ( zoals accountability) en MVO-issues (zoals milieu en mensenrechten) aan de orde.

Ook biedt ISO 26000 een raamwerk voor implementatie van internationale principes/conventies op het terrein van MVO.

Bron: NEN, 30-08-2007

Metselen met 'strijkijzer' - 01-06-2007

Niet langer specie smijten, want 'kantelen' zorgt voor minder pols-, schouder- en rugklachten. Daarom wordt de nieuwe generatie metselaars opgeleid met een ergonomisch verantwoorde troffel. De doorgewinterde vakman gooit dit 'strijkijzermodel' het liefst het raam uit.

Hoewel de troffel - het belangrijkste stuk handgereedschap van de metselaar - in verschillende maten en afmetingen verkrijgbaar is, veranderde de vorm eigenlijk nooit. Ongeveer drie jaar geleden stelde de Aannemers Vereniging Metselaars (AVM) een troffelstudie voor onder het motto 'Als de bahcosleutel verandert, waarom de troffel dan niet?'.

Onderzoek leidde tot een model waarmee volgens TNO tot 60% ergonomische winst te behalen valt. Verhoeven Tools werkte het model samen met een fabrikant uit tot een verkoopbaar product. Kennisinstituut Arbouw kocht de eerste 2000 setjes van de zogeheten Super Prof Ergo-troffel op en deelde deze uit aan leerlingen en instructeurs van alle samenwerkingsverbanden.

Wennen

De opleidingen ontvangen de 'revolutionaire troffel' met open armen. "Het is voor iedereen even wennen, maar na een paar uur is iedereen enthousiast."

Met de lichtere metseltroffel lijkt een geweldige vooruitgang behaald te zijn. Omdat de handgreep boven het blad is geplaatst, wordt de pols bij elke beweging minder belast. Bovendien heeft de nieuwe troffel een kleiner blad. Prettig voor de gemiddelde metselaar, die 800 tot 1000 stenen per dag plaatst.

Alternatief

Verantwoord vanuit ergonomisch perspectief of niet, volgens alle betrokkenen gooit de traditionele metselaar het strijkijzer het liefst het raam uit. Verhoeven Tools voorzag deze reactie in 'een conservatieve branche' en ontwikkelde - naast de Super Prof Ergo - de Super Prof Smart, een tussenvariant.

De greep van deze troffel bleef dezelfde, alleen hangt de handgreep meer boven het blad ten opzichte van het standaardmodel. "Voor een ervaren metselaar is het niet zo makkelijk om met zo'n model te werken. De Super Prof Smart is een uitstekend alternatief en is nog altijd 30% gezonder dan de traditionele troffel".

Waarschijnlijk zullen we meerdere varianten komen, want elke steensoort vraagt om een ander blad' Zo mag het blad voor een vormbaksteentroffel kleiner zijn dan dat voor de strengperssteen, waarvan ook de gaatjes moeten worden gevuld.

Bron: NEN, 14-05-2007

Arbeidsinspectie controleert bescherming tegen kankerverwekkende kwartsstof in de bouw - 01-06-2007

De Arbeidsinspectie gaat kijken of bouwvakkers voldoende worden beschermd tegen de risico's van kwartsstof. Deze stof is zeer schadelijk voor de gezondheid. Tot half oktober voert de Arbeidsinspectie controles uit op ruim zeshonderd bouwlocaties.

Kwartsstof is een zeer fijn stof dat vrijkomt bij verschillende bouwwerkzaamheden, zoals frezen, slijpen, polijsten en schuren van baksteen, natuursteen of gasbeton. Inademen van te hoge concentraties kwartsstof kan leiden tot ademhalingsproblemen, longziektes en kanker. Onderzoek wijst uit dat 100.000 bouwvakkers last hebben van stof. Zo'n 10.000 lopen serieus gevaar door blootstelling aan kwartsstof. In 2002 kende maar iets meer dan de helft van de werknemers de gevaren en stelde slechts de helft van de werkgevers beschermingsmiddelen beschikbaar.

Om de risico's van deze gevaarlijke stof te verminderen, hebben werkgevers en werknemers de afgelopen jaren in verschillende arboconvenanten afspraken gemaakt. Bouwvakkers zijn voorgelicht over de gevaren en hoe die te voorkomen. Nieuwe apparatuur maakt veilig werken met kwartsstof mogelijk en nieuwe richtlijnen geven duidelijk aan in welke situatie welke beschermingsmaatregel nodig is. De Arbeidsinspectie kijkt de komende maanden of de kennis en maatregelen ook in de praktijk worden toegepast.

De inspecteurs controleren bijvoorbeeld of bouwvakkers bij het slijpen van voegen of zagen van baksteen en dakpannen slijp- of zaagmachines gebruiken die het stof afzuigen of vermengen met water. Cellenbeton moet met een speciale blokkenschaar op maat geknipt worden. Bouwvakkers die gevels schoonspuiten moeten mondkapjes gebruiken met een filter dat het stof tegenhoudt. En schoonmaken van ruwe betonvloeren, bijvoorbeeld in de woningbouw, mag alleen met industriële stofzuigers. De inspecteurs zullen bij overtredingen een waarschuwing geven of een boete opleggen. Bij ernstige misstanden kunnen ze het werk stilleggen.

Bron: Ministerie van SZW, 30-05-2007

Concrete wijzigingen nieuwe Arbowet - 21-05-2007

De volgende punten zijn in de nieuwe Arbowet per 1 januari 2007 gewijzigd:

· Arbeidsomstandighedenspreekuur vervalt

· Aangepaste bedrijfshulpverlening

De verplichting om minimaal één bedrijfshulpverlener per 50 medewerkers te hebben is vervallen. Elke onderneming dient zijn bedrijfshulpverlening af te stemmen op de aard, grootte en specifieke risico's die zich binnen de onderneming kunnen voordoen.

· De jaarlijkse schriftelijke rapportage over de uitvoering van het Plan van Aanpak vervalt.

· Overleg met werknemers; actief informatie uitwisselen

De werkgever is verplicht om mondeling overleg te voeren met de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiger over het arbeidsomstandighedenbeleid binnen de onderneming.

· Melding en registratie ongevallen gewijzigd

Werkgevers zijn verplicht ernstige ongevallen die hun werknemers tijdens de arbeid overkomen, te melden bij de Arbeidsinspectie. Arbeidsongevallen moeten gemeld worden als deze de dood, een ziekenhuisopname of blijvend letsel tot gevolg hebben. Hierbij is het onderscheid naar lichamelijk of geestelijk letsel komen te vervallen. Gemelde

ongevallen worden door de Arbeidsinspectie onderzocht. Het opstellen en toesturen van een schriftelijke rapportage is alleen verplicht als de Arbeidsinspectie daarom vraagt.

· Voorwaarden preventiemedewerker gewijzigd

In organisaties met maximaal 25 werknemers mag de werkgever zelf als preventiemedewerker optreden. Voor

1 januari 2007 mocht dat alleen in een onderneming met niet meer dan vijftien werknemers.

· Psychosociale arbeidsbelasting uitgebreid

Het begrip psychosociale arbeidsbelasting (PSA), dat in de oude Arbowet de onderwerpen seksuele intimidatie, agressie en geweld bevatte, is in de nieuwe Arbowet uitgebreid met pesten en werkdruk.

De werkgever moet een beleid voeren dat gericht is op het voorkomen van PSA.

· RI&E-toets voor ondernemingen tot en met 25 werknemers gewijzigd

Een RI&E behoeft niet te worden getoetst indien aan de volgende voorwaarden worden voldaan:

- de RI&E is gemaakt met een RI&E-instrument dat in de sector-CAO is afgesproken én

- de CAO-partijen moeten dat instrument door tenminste één arbodeskundige hebben laten toetsen.

Doelvoorschriften die per 1 januari 2007 in het nieuwe Arbobesluit zijn gewijzigd:

· Minimum raamoppervlakte in verband met daglichttoetreding is komen te vervallen

· Norm bedrijfshulpverlening (één bedrijfshulpverlener op 50 medewerkers) is komen te vervallen

· Norm aantal toiletten is komen te vervallen.

· Valgevaar: maatregelen nemen wanneer gevaar bestaat op 2,5 meter of meer te vallen.

· Explosiegevaar acuut gevaarlijke stoffen

Explosiegevaar bij zuurstofconcentratie in atmosfeer hoger dan 21 volumeprocent of concentratie van brandbare gassen of dampen hoger dan 10 volumeprocent van de onderste explosiegevaar.

· Brandgevaar acuut gevaarlijke stoffen

Brandgevaar bij zuurstofconcentratie in atmosfeer hoger dan 21 volumeprocent of concentratie van brandbare gassen of dampen hoger dan 10 volumeprocent van de onderste explosiegevaar.

· Biologische agentia

Maatregelen ter voorkoming/beperking van blootstelling aan legionellabacteriën zijn bij een waterinstallatie doeltreffend als het water in deze installaties minder dan 100 kolonievormende eenheden legionellabacteriën per liter bevat.

· Verstikkingsgevaar

Sprake van verstikkingsgevaar als atmosfeer minder dan 18 volumeprocent zuurstof bevat.

· Vergiftiging/bedwelming acuut gevaarlijke stoffen

Sprake van gevaar voor vergiftiging/bedwelming indien concentratie van betreffende stoffen in atmosfeer hoger is dan de in artikel 4.3 Arbobesluit genoemde grenswaarden.

· Vervoer personen in werkbakken

Bijv: Werkzaamheden mogen niet langer dan vier uur duren.

Als snelheid voor op een kraanbaan rijdende hijskraan geldt max. 2,5 km/uur.

Zie voor meer informatie de brochure "Nieuwe Arbowet" (PDF) van de Ministerie van SZW.

Bron: Ministerie van SZW, 01-01-2007

Vrij verkeer Poolse werknemers per 1 mei 2007 - 04-05-2007

Per 1 mei 2007 gaan de grenzen open voor werknemers uit Polen en andere landen uit Midden- en Oost-Europa die op 1 mei 2004 tot de Europese Unie zijn toegetreden.

Voor werknemers uit Polen, Slowakije, Hongarije, Tsjechië, Slovenië, Estland, Letland en Litouwen hoeven werkgevers voortaan geen tewerkstellingsvergunning meer aan te vragen. Sinds vorig jaar waren de eisen voor een aantal sectoren al versoepeld.

Om het vrij verkeer mogelijk te maken zijn afspraken gemaakt om te bereiken dat werknemers uit de nieuwe lidstaten gelijk loon voor gelijk werk en verantwoorde huisvesting krijgen. Dit voorkomt oneerlijke concurrentie met Nederlandse werknemers. Zo kunnen werkgevers die minder dan het minimumloon betalen een boete krijgen die tot Euro 6700 kan oplopen en die bij herhaling nog hoger uitvalt. Daarnaast gaan de Arbeidsinspectie, de Belastingdienst, de Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (SIOD) en sectorale sociale partners, nog beter samenwerken om de ontduiking van het minimumloon te bestrijden.

Bron: Ministerie van SZW, 27-04-2007

Regelgeving uitvoeringskwaliteit bodembeheer (Kwalibo) - 24-04-2007

Sinds 1 oktober 2006 gelden nieuwe regels voor de uitvoering van het bodembeheer. Doel hiervan is de kwaliteit te verhogen en de integriteit van de uitvoerders te verbeteren. De regelgeving geldt voor werkzaamheden in het bodembeheer, bij zowel bodembescherming als -sanering. De regels zijn van belang voor opdrachtgevers, opdrachtnemers en de overheden in hun rol van bevoegd gezag. De wetgeving is door de ministeries van VROM en Verkeer en Waterstaat tot stand gebracht en kent een gefaseerde inwerkingtreding. De regelgeving is per 1 oktober 2006 slechts voor een beperkt deel van de doel groepen in werking getreden.

Voor wie relevant?

De regels zijn relevant voor bedrijven die activiteiten in het bodembeheer uitvoeren (bodemintermediairs). Het gaat daarbij om bodembescherming (aanleggen en inspecteren van bodembeschermende voorzieningen), (water) bodemsanering en de toepassing van grond, baggerspecie en bouwstoffen. Zowel bedrijven uit de private sector (advies- en ingenieursbureaus, laboratoria, aannemers) als uit de publieke sector (grondbanken, inspectie-instellingen) kunnen deze activiteiten uitvoeren en worden dus aangemerkt als bodemintermediairs.

Per 1 januari 2007 is een erkenning vereist voor:

• aanleg van bodembeschermende voorzieningen

• inspectie van vloeistofdichte voorzieningen

Vanaf 1 juli 2007 is een erkenning vereist voor:

• analyse voor milieuhygiënisch bodemonderzoek

• bewerking van verontreinigde grond of baggerspecie

• milieukundige begeleiding

• produceren van bouwstoffen, grond of baggerspecie op grond aan een nationale BRL

• uitvoering van bodemsaneringen

• veldwerk

Vanaf 1 juli 2007 is ook persoonlijke registratie van veldwerkers, milieukundige begeleiders en monsternemers bij partijkeuringen verplicht op de erkenning van het bedrijf. Lijsten met erkende bedrijven en geregistreerde personen (veldwerkers, milieukundig begeleiders en monsternemers bij partijkeuringen) zijn te vinden op de website van SenterNovem/Bodem+.

Zie het keuzeschema (PDF) voor de rollen van bevoegd gezag, opdrachtgever en opdrachtnemer.

Zie voor meer informatie over Kwalibo de website: www.minvrom.nl/kwalibo

Bron: VROM, 08-11-2006

Regels voor werk door jongeren eenvoudiger - 20-04-2007

Jongeren van 13 en 14 jaar mogen voortaan op zaterdag 7 uur werken, net als op vakantiedagen.

Het maximum op zaterdag was 6 uur. Verder mogen die jongeren in een schoolweek net als 15-jarigen voortaan om 7 uur 's ochtends met werk beginnen in plaats van 8 uur.

Behalve wijzigingen in de algemene regels voor werk door jongeren, zijn ook specifieke regels voor kinderen die artistiek werk doen aangepast. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om acteren in films of optredens op podia. Zo mogen kinderen tot en met 14 jaar vaker optreden. Jongeren van 13 en 14 jaar mogen bijvoorbeeld (buiten de vakantie) voortaan 24 keer per jaar optreden in plaats van 15 keer. Voor de groep van 7 tot en met 12 jaar blijft het toegestane aantal optredens per jaar 12, maar er komt een uitzonderingssituatie: bij serieproducties mogen ze voortaan maximaal 24 keer per jaar optreden. Met de aanpassingen sluiten de regels beter aan op de praktijk (opname- en uitvoeringsschema's) en op de regels in omliggende landen.

Bron: Ministerie van SZW, 03-04-2007

Beoordelen van geluid op de werkplek - 20-04-2007

Geluid op de werkplek kan een negatieve invloed hebben op de veiligheid, de gezondheid en het welzijn van de werknemer. De Europese richtlijn voor gezondheid en veiligheid met betrekking tot de blootstelling van werknemers aan de risico's van fysische agentia, zoals lawaai, geeft aan dat een te grote hoeveelheid geluid schadelijk is voor het gehoor en moet worden voorkomen.

In dit soort gevallen moet een werkgever op maat gemaakte en voor de situatie passende gehoorbescherming ter beschikking stellen. Een lasser draagt bijvoorbeeld tijdens het werk een laskap en daarom is er geen ruimte voor grote uitstekende oorkappen. Dit soort gehoorbescherming is daarom niet handig en niet passend bij de werkomstandigheden. Bij overmatige geluidsoverschrijding kan het zelfs zo zijn dat de werkgever het werk onmiddellijk moet stilleggen.

Verplicht

Iedere werkgever is verplicht een actuele en schriftelijk vastgelegde beoordeling te hebben van de geluidsblootstelling van de werknemers. Indien sprake is van schadelijk geluid, moet een geluidsbestrijdingsplan worden opgesteld en uitgevoerd, ter verbetering van de geluidssituatie.

Voor het beoordelen van geluid op de werkplek was er tot nu toe NEN 3418:2003. Deze norm wordt op korte termijn vervangen door NEN 3418:2007 Ontw. Aanleiding voor de versnelde herziening van de norm is de implementatie van de Europese richtlijn voor schadelijk geluid in de Nederlandse Arbowet. Hierdoor kwamen de grens- en richtwaarden uit de oude norm niet langer overeen met de Nederlandse wet. Ook vraagt de Europese richtlijn op bepaalde punten om een andere benadering. Beide wijzigingen zijn verwerkt in NEN 3418:2007 Ontw.

Bron: NEN, 23-03-2007

Bestratingsmachine krijgt geen kans van gemeenten - 25-01-2007

Gemeenten hebben geen oog voor de noodzaak om bestratingswerk te mechaniseren. Dat constateert onderzoeks-bureau Centrum voor Innovatie van de Bouwkolom (CIB). "Gemeenten in Nederland zien het als hun maatschappelijke plicht om het werk tegen de laagste prijs aan te besteden."

Gemeenten praten bij het aanbesteden van bestratingswerk over heel veel dingen. Maar hoe het werk uitgevoerd moet worden, is zelden onderwerp van gesprek. Het bestratingsbedrijf met de laagste prijs staat garant voor het naleven van de arboregels. En daarmee houdt de verantwoordelijkheid van de gemeente blijkbaar op.

De opstelling van de gemeenten betekent het einde van iedere poging tot innovatie in de branche. Op die manier wint het traditioneel werkende bestratingsbedrijf.

Gemeenten zouden al veel kunnen veranderen als zij hun werk beter aanbesteden. Als het werk opgeknipt wordt in bijvoorbeeld lange stukken herbestrating en ingewikkeld detailwerk, dan krijgen ondernemingen ook de kans om zich in bepaalde klussen te specialiseren.

Een bestratingsmachine zou daarnaast ervoor kunnen zorgen dat bijvoorbeeld winkelstraten minder lang open hoeven te liggen. Daar ergeren mensen zich het meeste aan. Met een machine heb je die straat binnen een dag dicht zitten. Met een paar bestraters ben je er zo een week mee bezig.

Bron: OBN, 16-01-2007

Werkgevers negeren vaak stresssignalen - 02-01-2007

Arbeidsverzuim wordt in bijna de helft van de gevallen veroorzaakt door stress. Managers reageren daar niet adequaat op. Dat constateert brancheorganisatie Nobol uit eigen onderzoek.

Nobol is een brancheorganisatie voor arbeidsadviesbureaus. De organisatie inventariseerde voor intern gebruik door de leden de stressproblematiek in het bedrijfsleven.

Signalen

Stress is onnodig vaak een oorzaak voor langdurig verzuim. Als werkgevers de signalen van stress leren herkennen, dan kunnen ze stress bij hun medewerkers beter beheersbaar maken. Te vaak werken gebrek aan kennis en onhandigheid in de omgang met werknemers arbeidsconflicten in de hand. Het management signaleert stress te laat en reageert er vaak niet adequaat op.

Top-10 van stresssignalen:

1. Vermindering van de productiviteit

2. Regelmatig te laat komen

3. Afspraken en belangrijke informatie vergeten

4. Meer fouten maken dan gebruikelijk

5. Snel afgeleid

6. Snel geëmotioneerd

7. Meer roken en koffie drinken

8. Besluiteloosheid

9. Zichtbare vermoeidheid

10. Lichamelijke klachten

Bron: ornet.nl, 20-12-2006

Keuring kranen conform NEN 3140 - 02-01-2007

Het blijkt dat er weinig tot geen erkende kraankeurbedrijven zijn die het elektrische deel van de kranen daadwerkelijk aantoonbaar (minimaal) conform de NEN 3140 (kunnen) keuren (ondanks dat de EKH branche het zijn leden wel

heeft uitgelegd). Het mechanische keuren gebeurt wel, maar het elektrotechnische deel (380 V / 220 V) wordt problematischer omdat kraankeurders nu eenmaal niet elektrotechnisch zijn opgeleid.

Voor de elektrische uitrusting van bovenloopkranen is de norm NEN 2021 (2e druk - 1994) van toepassing. Deze norm bevat een artikel 12 dat betrekking heeft op onderhoud en inspectie.

In dit artikel wordt aangegeven dat de inspectie van nieuwe en bestaande installaties van hef- en hijsinrichtingen plaats dient te vinden volgens de artikelen 16.4.1, 16.5 en 16.6 van de NEN 3140 (2e druk - 1992).

Dit houdt in dat de kranen en de bijbehorende installatie (regel- en besturingskasten e.d.) jaarlijks geïnspecteerd moeten worden.

De hijskranen dienen bovendien één maal per drie maanden gecontroleerd te worden volgens artikel 15.1 en 15.5.4 conform de (2e druk) NEN 3140. Tijdens deze controle dienen de kranen te worden gecontroleerd op de goede werking van elektrische en elektronische beveiligingsinrichtingen en veiligheidscontacten. Wanneer dit schriftelijk is vastgelegd, is dit te allen tijde aantoonbaar.

De jaarlijkse inspectie dient te bestaan uit een visuele inspectie en een inspectie door meting en beproeving.

De uit te voeren metingen zijn afhankelijk van de opbouw van de betreffende installatie.

De volgende metingen én beproevingen dienen te worden uitgevoerd en vastgelegd (bepaling 16.7):

- meting van beschermingsleidingen (Ohm);

- de juiste werking van veiligheidsinrichtingen (b.v. eindschakelaars, noodstopschakelaars e.d.).

- isolatieweerstandsmetingen;

- nullastbeveiligingen;

- impedantie van foutstroomketens (circuitweerstandsmetingen);

- aardverspreidingsweerstands;

- aardlekschakelaars (o.a. schakeltijd en de stroom);

- thermische beveiligingen van de motoren.

De resultaten van deze jaarlijkse inspectie dient schriftelijk te worden vastgelegd (dus een rapportage met inspectieresultaten, meetwaarden, bevindingen, aanbevelingen e.d.).

Het is zaak om van een totaalinspectie van kranen door een bedrijf dat gespecialiseerd is in de uitvoering van deze inspecties een rapportage te eisen waarin alle inspectieresultaten en de verplichte metingen zijn vastgelegd en vermeld.

Een eenvoudige verklaring dat de kranen conform NEN 3140 gekeurd zijn, is in geen geval voldoende. De gemeten waarden dienen vastgelegd en daarmee aantoonbaar te zijn (verifieerbaar).

Bron: IAVM-L, 25-12-2006

Schema helpt juiste verf uitzoeken bij binnenshuis schilderen metaal - 02-01-2007

Bedrijven die binnenshuis schilderwerkzaamheden verrichten kunnen beter voldoen aan de verplichting om verf mét schadelijke vluchtige organische stoffen te vervangen door verf op waterbasis. Hiervoor dient gebruik gemaakt te worden van het beslisschema dat aangeeft in welke gevallen zij nog wel gebruik mogen maken van verf met oplosmiddelen. Dit is het gevolg van een aanpassing van het Arbeidsomstandighedenbesluit.

Hoewel het gebruik van verf met oplosmiddelen verboden is, zijn er situaties waarin verf op waterbasis geen alternatief is. Roestgevoelige ondergronden zijn daar een voorbeeld van. Om in dergelijke situaties toch gebruik te mogen maken van verf op basis van oplosmiddelen moet een ontheffing worden aangevraagd. Dit brengt onnodig veel rompslomp met zich mee en mede daardoor wordt er zelden ontheffing aangevraagd.

In de nieuwe situatie biedt het beslisschema uitkomst over de vraag welke verf gebruikt mag worden. Door verschillende variabelen als ondergrond en omgevingstemperatuur in te vullen komt men uit bij de juiste verf. In gevallen waarin het schema aangeeft dat verf met oplosmiddelen gebruikt mag worden, hoeft hier geen ontheffing meer voor worden aangevraagd. De werkgever dient dan de gebruikelijke maatregelen te treffen om schade aan de gezondheid van zijn werknemers te voorkomen.

snelkoppeling naar: Beslisschema binnenschilderwerk aan metalen bestanddelen (PDF)

Bron: Ministerie van SZW, 08-12-2006